De stoel

Eens in de zoveel tijd krijg ik een niet te stuiten opruimwoede. We hebben een schuurzoldertje dat regelmatig volstaat met ‘je weet maar nooit’ meubeltjes. Handig als je appartementen verhuurt. Als ik mij kruipend langs de spinnenwebben beweeg, besluit ik tot een ferm ‘naar de stort er mee’. Het kloeke besluit stuit op een betekenisvol stilzwijgen van mijn geliefde. ‘Op Marktplaats krijg je er echt niets meer voor,’ zeg ik al wat minder ferm. Onze posities zijn van te voren bekend: ik ben voor, zij is tegen.  Ik zet mijn beproefde strategie in: ‘Ik zet alles wel even netjes in de schuur. Dan kun je er naar kijken. Als ik niks hoor, breng ik ze eind van de week weg.’ Tot zover niets nieuws in de besluitvormingsprocedures van Boerien en Boerel.

Een paar dagen later staat de stoel apart gezet op het grasveldje. Er hangt iets verdrietigs in de lucht.

‘Ik was vergeten dat die er nog was, ’ zegt geliefde.

‘Nou dan heb je hem niet gemist, zo mooi is hij ook niet. Hij past nergens meer, dus…’

Dan vertelt geliefde een verhaal over St BAVO, haar werk in de psychiatrie van 40 jaar geleden. Jaren ’80, de opkomst van de anti-psychiatrie. Paviljoen Antonius. Veel te grote slaapzalen, trappen, hoge gangen. Alles ging veranderen. Iedereen moest beschut gaan wonen in kleine woningen. De boel kwam leeg te staan. De laatste nachten moest iemand in het grote gebouw verblijven om een oogje in het zeil te houden. Geliefde was stoer en zou dat wel even doen. Dat viel tegen. Eng was het, zo’n leeg gebouw. Uit angst controleerde ze alle ruimtes en zag al die achtergelaten meubeltjes…

‘Daar is hij van. Het is niet alleen mijn verhaal. Zoveel mensen hebben hierop gezeten. Deze stoel kent het verhaal van  die tijd. Dingen hebben ook een ziel…’

Ik kijk naar haar en naar de stoel. Is er meer tussen ons en de dingen? Ik ken de bezieling die van een oud huis uit kan gaan. Alsof de geesten zijn blijven hangen in het oude hout van een met zorg gerestaureerde trapleuning. In haar hoofd speelt een verhaal dat deze stoel heeft aangezet. Een verhaal dat ‘vergeten’ was. En het verhaal is net zo verwaarloosd als deze stoel op onze rommelzolder. Het maakt me er van bewust dat verhalen overal huizen, een route die je ooit liep, een vaas in je kelder, een oude bril in een rommella. Ze zwerven in ons rond en vragen opeens om aandacht. (Afscheids)rituelen draaien vaak om voorwerpen die in ons meer betekenis weten op te wekken, meer verhaal, dan onze woorden.

‘Maar dan is de zolder ook wel een heel ondankbare plek,’ zeg ik.

Een week later. Via Marktplaats heeft een geïnteresseerd stel zich gemeld. Ze komen uit ons dorp en ze zien iets in de stoel. Er ontstaat zo maar een ritueeltje op ons grasveld. Zij vertellen hoe ze de stoel in hun huis willen gebruiken en geliefde vertelt haar verhaal. We luisteren naar elkaar. Veel gevoel en een klein beetje geld wordt er uitgewisseld. Het is goed zo. Alles mag er zijn. De stoel heeft een nieuwe bestemming en het verhaal is geland.

Rien